Via het Onderwijscentrum Brussel (OCB) en de dienst Ondersteuning Brusselse bibliotheken (OBIB) investeert de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) daarom sterk in een leesbeleid voor de Nederlandstalige basis- en secundaire scholen in Brussel. Ook de Brusselse bibliotheken werken hieraan mee. Het leesbeleid werd toegelicht op een persmoment in basisschool De Mozaïek in Schaarbeek. De ministers Sven Gatz en Pascal Smet zetten er hun beste beentje voor om de leerlingen een stukje voor te lezen.
Leesbeleid
Met een intensief leesbeleid wil de VGC de basis- en secundaire scholen alle leerlingen de kans geven om de eindtermen met betrekking tot lezen te verwerven. Wanneer lezen moeilijk gaat, heeft dit immers ook gevolgen voor andere vakken. Begin 2020 organiseerde het OCB bij scholen en externe deskundigen een bevraging over het leesbeleid en de aanwezigheid van leesmateriaal. Daaruit puurde het Onderwijscentrum twaalf aanbevelingen voor een betere ondersteuning. De belangrijkste daarvan hebben betrekking op een betere ondersteuning van:
• de aankoop of het ter beschikking stellen van boeken en andere leesmateriaal op school
• de inrichting en inkleding van leesruimte(s) op school
• en de ontwikkeling van leesbevorderingsactiviteiten die kaderen binnen een krachtig leesbeleid, in nauwe samenwerking met partners, in het bijzonder de bibliotheken.
Met verschillende initiatieven wil de VGC het Nederlandstalig onderwijs in Brussel extra ondersteunen. Concreet ondersteunt het OCB bijvoorbeeld leestrajecten op vraag van de scholen, biedt het vorming aan voor leerkrachten en zorgt het voor lesmaterialen en achtergrondinformatie over leesonderwijs. Het OCB neemt ook zelf deel aan ontwikkelings- en onderzoeksprojecten over leesonderwijs en het is de drijvende kracht achter de subsidielijn “stimulerende leesomgeving op school” en bij het project “Leesrijk Brussel”.
Leesrijk Brussel
Een project op Brusselse maat kwam er na een oproep van de Vlaamse Gemeenschap voor leesondersteuning van midden 2020. Leesrijk Brussel is een samenwerking van het OCB, OBIB en veertig Nederlandstalige Brusselse scholen. Leesrijk Brussel spitst zich vooral toe op extra ondersteuning in een meertalige en grootstedelijke context. Alle scholen kunnen voor uiteenlopende activiteiten, leesbevorderende projecten en klasuitleningen bij hun gemeentelijke bibliotheek terecht, gratis. Samen beschikken de Brusselse bibliotheken over een jeugdcollectie van 274.441 boeken en andere media. De bibliotheken ontwikkelden voor scholen een toolkit met 17 leeslijnspelletjes om leerlingen van elke leeftijd op weg te helpen naar hun lievelingsboek.
“Het project Leesrijk Brussel is een realisatie van het OCB, onze Brusselse bibliotheken en scholen waarop we met de VGC fier mogen zijn”, vindt minister Gatz. “Goed en graag lezen is immers een cruciale vaardigheid om goed te kunnen leren. Zeker in de Brusselse context van grote meertaligheid en superdiversiteit is die competentie van zeer groot belang.”
“De Brusselse bibliotheken trekken radicaal de kaart van leesplezier voor kinderen, beschikken over veel kennis en grote collecties jeugdboeken”, stelt collegelid Smet, “kortom de ideale partners op het terrein voor scholen en leerkrachten om hun leesbeleid te versterken.”
De deelnemende scholen krijgen een subsidie om hun boekencollectie verder uit te bouwen, op maat van hun school en hun leerlingen. Daarnaast kunnen ze met de extra middelen ook een gezellige leeshoek inrichten op school of op de speelplaats. Daarvoor ontwierp vzw FIX, een organisatie die laaggeschoolden een opleidingstraject en praktijkervaring biedt, een mobiel leesmeubel. Scholen die een subsidie stimulerende leesomgeving ontvangen, konden bij vzw FIX gratis 2 mobiele leesmeubels aanvragen. FIX zelf ontving hiervoor een subsidie van € 150.000.
Secundaire scholen kwamen in aanmerking voor een hoger subsidiebedrag dan de basisscholen, omdat uit de bevraging van het OCB bleek dat het belang van leesbevordering in het secundair onderwijs groter is dan in de basisonderwijs. Zo kende de VGC een totaal subsidiebedrag van 524.107,56 euro toe aan 166 schoolvestigingsplaatsen, wat overeenkomt met 65% van alle schoolvestigingsplaatsen van het Nederlandstalig basis- en secundair onderwijs in Brussel.