Omgevingsinformatie voor lokale besturen
Een overzicht van omgevingsinformatie en studies vanuit de VGC en haar netwerk die relevant kan zijn voor lokale partners in de opmaak van een meerjarenplan.
Omgevingsanalyse VGC
Omgevingsanalyse uit het meerjarenplan 2022-2025
De VGC heeft voor de opmaak van haar meerjarenplan 2022-2025 "Brussel maken we samen" een omgevingsanalyse geschreven die een reeks kerncijfers en -gegevens over het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (BHG) bevat. De klemtoon in deze omgevingsanalyse ligt op de globale sociaaleconomische en demografische context van het gewest en brengt ook een deel van het Nederlandstalige aanbod in beeld waar de Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) mee de schouders onder zet.
Enkele thema's die aan bod komen zijn:
- Sociaal demografisch:
- Bevolkingsdichtheid en -groei en leeftijd
- Huishoudtypes
- Nationaliteiten
- Sociaaleconomisch:
- Armoede
- Gezondheid
- Bbp, werkgelegenheid, werkloosheid
Interactieve kaart: een blik op N-netwerk
De interactieve kaart Een blik op N-Brussel geeft een deel van het Nederlandstalig aanbod in het BHG weer. Je vindt er de volgende organisaties op terug en hun contactgegevens (exporteren naar Excel mogelijk):
- Verenigingen waar armen het woord nemen
- Bibliotheken
- Gemeenschapscentra
- Groepsopvang baby's en peuters
- Huizen van het Kind
- Jeugdorganisaties
- Lokale dienstencentra
- Scholen

Wijkmonitor en zoom op gemeenten
Wijkmonitor
De Wijkmonitoring van het BISA is een interactieve tool voor de follow-up van de Brusselse wijken. Deze kaarten belichten de territoriale dynamiek en ongelijkheden binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Het geeft een overzicht op tal van indicatoren zoals milieu, gebouwen en voorzieningen, inkomen, armoede en sociale bijstand en meer op niveau van de wijken. Zo kan je bijvoorbeeld per wijk het aandeel minderjarigen dat in een huishouden zonder inkomen uit arbeid nagaan.
Zoom op gemeenten
Zoom op de gemeenten | IBSA is een samenwerking tussen het BISA en het Observatorium voor Gezondheid en Welzijn van Brussel-Hoofdstad. Je vindt er per gemeente een publicatie met een analyse van de belangrijkste demografische en sociaaleconomische indicatoren. Je kan ook filteren op specifieke thema's zoals jonge kinderen, onderwijs, gezondheid...

Omgevingsinformatie per beleidsdomein VGC
Stedelijk beleid
De VGC biedt inhoudelijke ondersteuning aan Nederlandstalige organisaties die een project willen realiseren binnen een Stadsvernieuwingscontract of een Duurzaam Wijkcontract. Op de website van Perspective Brussels staat een overzicht van stadsprojecten waaronder schoolcontracten en stadsvernieuwingscontracten en duurzame wijkcontracten die nieuwe kansen bieden voor wijken.
De cel Stedelijk beleid is een transversale cel van de VGC waaronder o.a. de Brusselse Brede Scholen vallen. Een overzicht van de 35 Brusselse Brede Scholen ingebed bij de 19 Brusselse gemeenten vind je hier Brede Scholen in Brussel op kaart (in opbouw) | Vlaamse Gemeenschapscommissie.
Onderwijs en vorming
De scholenzoeker van de VGC geeft op een dynamische wijze weer welk type school, van welk net in welke Brusselse gemeente aanwezig is. In de nieuwssectie vind je o.a. nieuws over de bouw van nieuwe scholen in Brussel. Het onderwijscentrum Brussel heeft verschillende materialen aanwezig over onderwerpen zoals diversiteit, omgaan met kansarmoede en meertaligheid. Zo is er bijvoorbeeld een podcasts dat een verhaal vertelt van de impact van kansarmoede op een leerling.
Vlaanderen heeft een dataloep die cijfers over Nederlandstalig onderwijs in Vlaanderen en het BHG weergeeft. Op Dataloep: aan de slag met cijfers over onderwijs vind je per onderwijsniveau cijfers over leerlingenaantallen en -kenmerken, zittenblijven, aantal vroegtijdige schoolverlaters, mobiliteit en aantrekkingskracht...
Op de website Home - Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming staan bijkomende interessante statistieken en gegevens waaronder adressen van erkende onderwijsinstellingen.
Welzijn, gezondheid en gezin
- Sociaal Brussels: een gecentraliseerd, algemeen, actueel, tweetalig en toegankelijk overzicht van het welzijns- en zorgaanbod en een beschrijving van de organisatie van de welzijns- en zorgvoorzieningen in Brussel (Bron: Observatorium voor Gezondheid en Welzijn. Opgelet: website wordt vernieuwd)
- 9 B's van toegankelijkheid: De negen b's geven inzicht in de factoren die de toegankelijkheid van een dienst, project of evenement beïnvloeden. Andere bronnen vermelden soms extra b's, maar hier vind je de meest gangbare elementen van toegankelijkheid (bron: Vlaams Agentschap voor Integratie en Burgerschap).
- Gezondheidsindicatoren van het Brussels Gewest: jaarlijkse publicatie van de gezondheidsindicatoren van het BHG (bron: Observatorium voor Gezondheid en Welzijn)
- Welzijnsbarometer: jaarlijkse rapport inzake armoede en sociale en gezondheidsongelijkheden 2023 (bron: Observatorium voor Gezondheid en Welzijn).
- Mensen in precaire leefomstandigheden | Kenniscentrum Welzijn, Wonen, Zorg: Kenniscentrum WWZ ondersteunt organisaties om het welzijn van de Brusselaar te garanderen.
- Cartografie van de Nederlandstalige gezinsvoorzieningen in Brussel in opdracht van de VGC (2021).
Cultuur
- Sociaal-cultureel werk in Brussel: een overzicht van het Nederlandstalig sociaal-cultureel werk in Brussel (bron: VGC)
- Plan-Atelier: werkplekken en experimenteerruimte voor kunstenaars in Brussel (bron: VGC)
- Spot Brussels: een overzicht van ruimtes voor onder meer vergaderingen, evenementen, ateliers, repeteerruimtes in Brussel (bron: Perspective Brussels)
- Resokit – Odisee: Hier vind je als professional heel wat informatie en tools terug die je helpen bij het versterken en verrijken van netwerken van je doelpubliek en je organisatie. De buurt is daarbij een belangrijke context.
- Rapport en presentatiegebruikers bij Nederlandstalige Brusselse bibliotheken door IVOX in opdracht van de VGC
- Interactieve website over het verbreden en verdiepen van Boekstart op basis van drie indicatoren (gemiddelde OKI, welvaartsindex, geboorten) op niveau van wijken en werkingsgebieden van Brusselse Nederlandstalige bibliotheken: Verbreding en verdieping van Boekstart.
- Atelierbeleid op maat van Brussel: een onderzoeksrapport over de context, noden en kansen van en voor werkplekken voor kunstenaars in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (2020).
- Resultaten onderzoek Brusselse muzieksector (2023).
Jeugd
- Het expertisecentrum Vernieuwing in de Basisvoorzieningen voor Jonge Kinderen publiceerde in 2020 in opdracht van de VGC een onderzoek met beleidsaanbevelingen over opvang en vrije tijd in Brussel (bron: vbjk).
- Jonginbrussel.be: website voor kinderen en jongeren in Brussel met Nederlandstalige activiteiten en nieuwe initiatieven (bron: VGC).
- Jeugdonderzoeksplatform: het Jeugdonderzoeksplatform (JOP) is een interdisciplinaire samenwerking van jeugdonderzoekers aan de Universiteit Gent, de Vrije Universiteit Brussel en de KU Leuven. Het JOP is aangesteld als Wetenschappelijk Steunpunt Jeugd (2021-2025). Het JOP ontwikkelt en ontsluit de JOP-monitor. Dit is een grootschalige bevraging over de leefwereld van jongeren die ook bekend staat als: “de staat van de jeugd”. Op deze manier voedt het JOP het huidige jeugd- (en kinderrechten)beleid. Interesse? Bekijk zeker de cijfers van de JOP-monitor en onze JOP-publicaties.
Het JOP inventariseert daarnaast bestaand Vlaams jeugdonderzoek in een Kennisbank. Er zijn ook onderzoeken over Brusselse jongeren vb. Perspectieven van Brusselse jongeren op de vrijplaatsen in hun buurt (november 2023). - BXL open view (JES) een multimediakanaal waar Brusselse jongeren vertellen hoe het is om in hun gemeente te wonen (kansen, ervaringen, noden...vanuit het perspectief van Brusselse jongeren).
- Onderzoek naar het gebruik van groene ruimtes door kinderen tijdens en buiten de schooluren in Brussel (onderzoek van de VUB, 2025)
Sport
- Sport in Brussel: een overzicht van het n-sportaanbod en sportplekken in Brussel (bron: VGC)
- Sportinfrastructuur - Sport.brussels: een overzicht van sportinfrastructuur in Brussel (bron: Perspective Brussels)