Homaar vzw biedt Brusselse jongeren een warme groeiplek in woelige tijden
In Brussel kunnen jongeren die het moeilijk hebben, terecht bij de groeiplek van Homaar vzw. Twee weken lang nemen ze er afstand van de druk van buitenaf. Ze zoeken rust en ontdekken opnieuw hun kracht. Homaar vzw biedt geen klassieke hulpverlening, maar een warme, creatieve plek waar jongeren mogen zijn wie ze zijn. In dit interview vertelt een van de medewerkers van het team hoe Homaar is ontstaan, wat hun werking uniek maakt, en hoe ze samenwerken met Brusselse welzijnsorganisaties.
We spraken met Dorien De Vidts, sociaal-artistiek pedagoog en opstartcoördinator van de Homaar groeiplek in Brussel.
Hoe is Homaar vzw ontstaan?
“Homaar vzw ontstond in 2015 rond een keukentafel waar enkele collega’s uit de kinder- en jeugdpsychiatrie samenkwamen. We merkten een leemte in het zorgaanbod voor jongeren die tussen wal en schip vielen: er was ambulante therapie aan de ene kant, en langdurige residentiële opname aan de andere kant. Die kloof wilden we overbruggen met een nieuw, laagdrempelig en kortdurend aanbod op maat van jongeren.
Vanuit onze eigen praktijkervaring én uit breder onderzoek bleek telkens opnieuw het belang van de zoektocht naar een eigen identiteit en autonomie tijdens de adolescentie. We wilden een laagdrempelig begeleidingstraject creëren dat niet afhankelijk maakt, maar dat jongeren net versterkt in hun veerkracht. We wouden daarbij werken met creatieve media en aantrekkelijke activiteiten die aansluiten bij de leefwereld van jongeren. Zo ontstond het idee van een 'groeiplek', een huiselijke en hartelijke omgeving waar ontmoetingen kunnen plaatsvinden en een plek waar jongeren zichzelf kunnen herontdekken.
De inspiratie voor de naam komt uit het boek ‘Paroles pour adolescents ou le complexe du homard’ van Françoise Dolto. Zij beschreef de adolescentie als een fase waarin jongeren hun oude ‘pantser’ afwerpen en zich kwetsbaar voelen, net als een kreeft. Maar net in die kwetsbaarheid zit de kiem van groei. Zo kwam de verbastering van het Franse woord homard in de naam van de vzw terecht.
In 2019 ontstond een gelijkaardig initiatief in Boechout: Vonk vzw. De organisaties vonden elkaar in hun visie en aanpak, en intussen is het groeiplekmodel uitgerold naar meerdere steden. In 2023 opende Homaar ook een werking in Brussel, naast eerdere initiatieven in Wetteren en Tienen.”
Wat is een groeiplek precies?
“Een groeiplek is een tijdelijke en veilige plek waar jongeren tussen 15 en 23 jaar terechtkunnen als ze emotioneel vastlopen. Dat kan zich uiten in vermoeidheid, spanning, depressieve gevoelens of het wegvallen van school, werk of sociale contacten. Tijdens een traject van twee weken overdag krijgen jongeren de ruimte om op adem te komen. Ze kunnen dan even ontsnappen aan de druk van buitenaf. Er wordt gewerkt in een kleine groep van maximaal zes jongeren. Samen verkennen ze thema’s zoals veerkracht, rust en emotionele expressie. Dat doen ze via creatieve en lichaamsgerichte media. Iedere jongere krijgt ook individuele ondersteuning. Er is ruimte voor individuele gesprekken, vrijetijdsmomenten en gezamenlijke maaltijden in een warme, huiselijke sfeer. Zo ontstaat er vanzelf een groep waarin jongeren (h)erkenning vinden bij elkaar en steun ervaren.
De trajecten zijn ingebed in een breder netwerk van zorg, welzijn en jeugdwerk. Aan het begin is er een kennismakingsgesprek waarin noden en verwachtingen worden besproken. Aan het einde blikken we samen met de jongere en een vertrouwenspersoon terug en kijken we naar mogelijke vervolgstappen. Ook de nazorg maakt integraal deel uit van de werking. Daarvoor werken we samen met andere organisaties uit het jeugd(welzijns)werk.”
Hoe hebben jullie de opstart in Brussel ervaren?
“Bij de start in Brussel was het essentieel om de lokale context goed te leren kennen. Het team bracht het Brusselse netwerk in kaart, met mogelijke partners en doorverwijzers. Door in gesprek te gaan met partners, werd de nood aan laagdrempelige, therapeutische dagtrajecten voor jongeren met een zorgvraag duidelijk bevestigd.”
Homaar positioneert zich in Brussel als een aanvullend puzzelstuk binnen het bestaande aanbod. Dankzij de specifieke vorm – een intensief traject van twee weken in een kleine groep – kunnen ze jongeren bereiken die elders uit de boot vallen. Intussen heeft de organisatie stevige banden opgebouwd met Brusselse organisaties, en groeit ook het wederzijds vertrouwen. Jongeren geven aan dat hun traject bij Homaar vaak een kantelpunt is geweest.
Hoe ziet een trajectdag eruit?
“Elke dag start in de gezellige living, waar jongeren op hun eigen tempo kunnen binnenkomen en vertellen hoe ze zich voelen. Daarna volgen er twee ateliers: één specifiek en één vrij. In de specifieke ateliers werken jongeren rond thema’s zoals beeldende kunst, theater of muziek. Andere mogelijkheden zijn fotografie, beweging, boksen of koken. Tijdens de vrije ateliers kunnen jongeren zelf kiezen: rusten, spelletjes spelen, individueel praten, of verder werken aan een creatie.
De dag is bewust gevarieerd opgebouwd. Er is structuur, maar ook voldoende vrijheid. De ateliers worden begeleid door het team, door externe partners en door de jongeren zelf. Zo werkt Homaar in Brussel bijvoorbeeld samen met D’Broej Centrum West voor een boksatelier. Dat is niet alleen een fysieke uitlaatklep, maar ook een kennismaking met een organisatie waar jongeren ook na het traject welkom zijn.
Tijdens de vakantieperiodes organiseert Homaar open ateliers. Alle jongeren tussen 15 en 23 jaar zijn welkom. Daarnaast organiseert Homaar regelmatig terugkommomenten waar jongeren uit eerdere trajecten elkaar kunnen terugzien en verbinding kunnen blijven houden als ze daar nood aan hebben.”
Kunnen professionals doorverwijzen naar Homaar?
“Zeker. Zowel jongeren zelf als ouders, vertrouwenspersonen of professionals uit de sector kunnen rechtstreeks een kennismakingsgesprek aanvragen. Dat kan via de website, per mail of telefonisch. Er is geen wachtlijst en jongeren kunnen snel bij ons terecht.
Tijdens het kennismakingsgesprek maken we tijd voor de jongere, lichten we het huis en de werking toe, en verkennen we samen de hulpvraag. Belangrijk is dat de jongere zelf kiest om aan een traject deel te nemen. Die vrijwillige instap is essentieel voor het slagen ervan.”
Hoe verloopt de samenwerking met andere Brusselse organisaties?
“De samenwerking met het Brusselse netwerk verloopt goed en is erg waardevol. Homaar bouwde intussen duurzame banden uit met onder meer CAW en JAC Brussel, GCC Kruidtuin, SONJA Erteejee, Bru-Stars, OverKop Brussel, TEJO BXL, Tonuso, GWGC Goujonissimo en UZ Brussel. Homaar werkt op verschillende levensdomeinen en daarom zijn de samenwerkingen met organisaties in het jeugdwerk en het onderwijs van cruciaal belang, waaronder D’Broej, JES vzw, Groep Intro en KANS.”
“De samenwerking met het Brusselse netwerk verloopt goed en is erg waardevol. Homaar bouwde intussen duurzame banden uit met onder meer CAW en JAC Brussel, GCC Kruidtuin, SONJA Erteejee, Bru-Stars, OverKop Brussel, TEJO BXL, Tonuso, GWGC Goujonissimo en UZ Brussel. Homaar werkt op verschillende levensdomeinen en daarom zijn de samenwerkingen met organisaties in het jeugdwerk en het onderwijs van cruciaal belang, waaronder D’Broej, JES vzw, Groep Intro en KANS.”
Contactgegevens
📍 Meer info en inschrijvingen:
www.homaar.be/groeiplekken/brussel
📧 Mail: brussel@homaar.be
📞 Tel.: 0476 17 05 32