Vorig jaar organiseerde de VGC een leertraject inclusieve communicatie, samen met Het Connectief, Brussels Platform Armoede, Bon Agentschap Integratie en Inburgering, Brusselleer en Huis van het Nederlands Brussel. Wat hield dat traject precies in? Enkele deelnemers en partners blikken terug en vertellen wat ze geleerd hebben.
Van Vorming tot Feedback: Zo werkte het leertraject Inclusieve Communicatie
Het leertraject Inclusieve Communicatie bestond uit vier vormingen, gegeven door Claire Van Trimpont (Het Connectief) en Katrien Vries (VGC).
Vervolgens zijn er twee screeningmomenten georganiseerd waarbij 15 experten de communicatieproducten van de deelnemers screenden met de checklist inclusieve communicatie. Deze checklist gaat na of de communicatie niemand uitsluit of kwetst en heeft als doel drempels te identificeren. Het gescreende materiaal bestond uit 80% drukwerk (bv. folders, boekjes, affiches, tijdschriften) en 20% digitaal materiaal (bv. digitale nieuwsbrieven, sociale media kanalen, video’s).
Daarnaast zijn er 7 focusgroepen georganiseerd om verschillende profielen te bereiken. Ook hier werden de communicatieproducten voorgelegd om in de groep te bespreken:
- Volwassenen die Nederlandse les volgen bij Ligo Brusselleer (NT2)
- (Voornamelijk hoogopgeleide) volwassenen die een inburgeringstraject volgen bij Bon-Agentschap Integratie en Inburgering
- Mensen in armoede en professionals die werken met mensen in armoede verbonden aan het Brussels Platform Armoede, Bonnevie en De Schakel.
Waarom dit leertraject?
Nora Ikoubaân, beleidsmedewerker bij de dienst Samenleven en Diversiteit en coördinator van het leertraject:
“Het leertraject is opgestart vanuit het VGC-beleidsplan ‘Samenleven’. Een van de acties uit dat plan is dat de VGC organisaties wil ondersteunen om hun communicatie inclusiever en laagdrempeliger te maken. Na een bevraging bij organisaties merkten we een duidelijke nood aan meer advies en ondersteuning rond inclusieve communicatie binnen het N-netwerk. Daarom lanceerden we dit traject, waarin (communicatie)medewerkers uit het netwerk leerinhouden en concrete tips en tricks kregen om inclusiever te gaan communiceren.”
Wat hield het traject in?
Nora: “De deelnemers volgden vier vormingen. Daarnaast kregen ze feedback op hun eigen communicatiemateriaal. Dat gebeurde via screenings met een checklist inclusieve communicatie en via focusgroepen die we samen met onze partners organiseerden. Zo kregen de deelnemers input van zowel experten als van potentiële gebruikers.”
Wat leer je van zo’n screening?
Yao Issifou, stafmedewerker bij Bon – Agentschap Integratie en Inburgering, en partner in het traject:
“Het was interessant. De checklist dwingt je om je in de leefwereld van je doelgroep te verplaatsen en na te denken over welke communicatie zij nodig hebben. Niet vertrekken van wat jij zelf belangrijk vindt, maar van wat zij nodig hebben om je boodschap te begrijpen. Daarom is kennis over je doelgroep zo belangrijk.”
Hoe ervaarden deelnemers het leertraject?
Emma Vanpaemel, communicatiemedewerker bij de Raad van de VGC:
“Ik vond het echt superpositief. De lesgever creëerde een veilige sfeer en een open omgeving. Er was veel ruimte om bij te leren zonder oordeel. We konden kritisch kijken naar ons eigen materiaal én dat van anderen. Zo werd alles veel concreter.”
Ilse Claes, directeur initiatiefontwikkeling en verantwoordelijk voor communicatie bij EVA bxl:
“Het was mijn eerste opleiding rond inclusieve communicatie en ik was aangenaam verrast door de aanwezige expertise. Sommige zaken herkende ik, maar het kader dat ik erbij kreeg was enorm waardevol. De verhelderende presentaties en praktijkoefeningen hielpen om echt aan de slag te gaan.”
Wat blijft vooral hangen?
Emma: “Het is superbelangrijk om in kaart te brengen wie je doelgroepen zijn. Ook al is het niet gemakkelijk, je moet er echt bij stilstaan. En: eenvoudig taalgebruik werkt. Dat alleen al maakt een groot verschil.”
Ilse: “Ik onthoud dat communiceren niet vanzelfsprekend is. Je moet altijd nadenken over het doel van je communicatieproduct: waarom maken we dit eigenlijk? En voor wie is dit dan bedoeld?”
Wat betekent inclusieve communicatie voor jullie?
Ilse: “Voor mij is inclusieve communicatie een noodzaak in een hyperdivers Brussel. De meerwaarde van de vorming is dat je opnieuw stilstaat bij je eigen referentiekader. Ik heb nu ook concrete tools om met inclusiviteit aan de slag te gaan. En ik weet hoe belangrijk het is om af te toetsen of de boodschap werkelijk bij je doelgroep aankomt.”
Yao: “Er is nog steeds werk aan de winkel. Duurzame verankering is essentieel – dat betekent dat iedereen verantwoordelijkheid moet opnemen. Niet alleen de organisatie, maar ook het beleid en onze partners. Heldere en toegankelijke communicatie is daarbij cruciaal. Ik hoop dan ook dat dit traject wordt verdergezet, want alleen samen kunnen we echt vooruitgang boeken.”
Kunnen jullie er nu ook echt mee aan de slag?
Ilse: “Ja, zeker. We passen het bij EVA bxl al toe. Zo organiseren we een workshop voor onze studenten van De Baobab waarin ze leren om met de checklist te werken. Het is belangrijk dat iedereen actief leert nadenken over inclusief communiceren.”
Emma: “Het is een afweging die niet altijd gemakkelijk is, maar dankzij de concrete tips kan ik verder aan de slag. De opleiding heeft me de bagage gegeven om ons communicatiemateriaal inclusiever te maken.”
Zelf aan de slag?
Wil je zelf testen hoe inclusief je drukwerk of je digitale communicatie is?
- Screen je materiaal met de checklist inclusieve communicatie: je krijgt meteen een overzicht en praktische tips.
- Of bespreek je communicatie in een focusgroep. Daarvoor is er een handige gespreksleidraad beschikbaar.
Beide tools zijn gratis te vinden op de websites van de de VVSG en de VGC. .