JES Straathoekwerk bestaat 30 jaar! Al drie decennia lang stappen straathoekwerkers actief op jongeren af, in hun eigen leefwereld. Met vertrouwen als basis bouwen ze bruggen, bieden ze steun op verschillende levensdomeinen en helpen ze jongeren op weg naar meer zelfredzaamheid en toekomstperspectief. Ter ere van dit jubileum spraken we met Ulrik Tobback, die al vijf jaar straathoekwerker is bij JES vzw. Hij deelt zijn ervaringen: de bijzondere momenten, de uitdagingen in Brussel en het belang van samenwerking met andere professionals.
Is er een moment dat je als straathoekwerker nooit zult vergeten?
Er zijn al veel onvergetelijke momenten geweest in mijn vijfjarige ervaring als straathoekwerker. Gekke, leuke, intense en minder leuke momenten. Een onvergetelijk moment van het afgelopen jaar wil ik graag delen. Het vond plaats bij een jongere thuis, iemand die jarenlang geen eigen thuis had.
Als Palestijnse vluchteling werd zijn asielaanvraag herhaaldelijk afgewezen. Hij leefde dakloos in Brussel en worstelde met zijn fysieke en mentale gezondheid. Samen regelden we een kaart voor dringende medische hulp, waardoor hij toegang kreeg tot dokters en een psycholoog. We hielden regelmatig contact.
Begin vorig jaar kwam er goed nieuws: zijn asielaanvraag werd goedgekeurd. Dankzij die goedkeuring konden we zijn situatie administratief op orde brengen, zoals een leefloon van het OCMW. Wonder boven wonder vond hij snel een huurappartement. We konden nu ook bij hem thuis afspreken en bij een koffie bespreken wat de volgende stappen waren. Nadat hij enkele weken in zijn appartement woonde, nodigde hij me uit om nog eens langs te komen. Ik werd getrakteerd op een gigantische schotel maqlouba die we samen met zijn vrienden opaten. Het werd een avond vol verhalen over hoe zij Gaza ontvluchtten en elkaar onderweg terugvonden. Het contrast met de jongere die ik eerst op straat ontmoette, was enorm. Dat moment blijft me altijd bij.
Het contrast met de jongere die ik eerst op straat ontmoette, was enorm. Dat moment blijft me altijd bij.
Welke unieke uitdagingen zie je in Brussel?
Het is moeilijk om Brussel te vergelijken met andere steden omdat ik alleen hier werk. Ik denk dat de uitdagingen die we in Brussel zien, vaak ook in andere steden aanwezig zijn. Misschien is de omvang daarvan in Brussel wel iets groter. Voor veel jongeren gaat het om basiszaken zoals wonen, mentaal welzijn en werk – dingen die voor anderen vanzelfsprekend zijn.
Daarnaast komen we in Brussel regelmatig in contact met mensen die nog maar pas in ons land zijn aangekomen. Vooral wanneer er geen opvang is na aankomst, wat de laatste jaren vaker voorkomt, brengt dat extra uitdagingen met zich mee.
Kun je een voorbeeld geven van een succesvolle interventie of een programma waar je trots op bent?
Ik ben trots op de langdurige relaties die ik opbouw met jongeren. Het gaat niet om specifieke interventies, maar om er altijd voor hen te zijn en samen stappen te zetten.
Qua programma ben ik erg trots op Younited Molenbeek, ons voetbalproject in samenwerking met Fedasil Molenbeek, Casa Tamam en RWDM. Elke dinsdagmiddag spelen we voetbal met jongeren op een terrein naast het Edmond Machtensstadion. Het is een moment van ontspanning en plezier, weg van de dagelijkse zorgen.
Bovendien vertegenwoordigen onze jongeren RWDM tijdens de Younited Belgium-toernooien. Dat is niet alleen een leuke dag vol voetbal, maar ook een kans om op uitstap te gaan. We zitten nu in ons derde seizoen, en het blijft een waardevolle ervaring.
Hoe werk je samen met andere professionals?
Samenwerking is essentieel. Straathoekwerk draait om er zijn voor jongeren en samen naar oplossingen zoeken. Vaak schakelen we daarbij andere diensten in, zoals het OCMW, dokters of scholen. Wij staan naast de jongeren om hen daarin te ondersteunen.
Andersom doen andere professionals ook een beroep op ons. Soms merken zij dat een jongere baat heeft bij de bredere ondersteuning die wij als straathoekwerkers bieden.
Wat is de belangrijkste les die je hebt geleerd als straathoekwerker?
Ik heb geleerd om niet te snel naar oplossingen te willen zoeken. Hoe schrijnend de situatie van een jongere ook is, het werkt averechts om alles te willen fixen. Dat leidt alleen tot frustratie.
De kracht van ons werk ligt in geduld, oprechte aanwezigheid en waardering. Door samen tijd door te brengen en relaties op te bouwen, komen veranderingen vaak vanzelf in beweging.
Hoe zie je de toekomst van welzijnswerk in Brussel?
Ik hoop dat er in de komende vijf tot tien jaar meer welzijnswerk komt. Het leven wordt voor steeds meer mensen moeilijker, en aansluiting vinden of behouden is een grote uitdaging.
Vooral op het gebied van wonen, werken en gelijke kansen hoop ik dat er politieke moed is om jongeren een betere toekomst te bieden.
Welke tips geef je aan starters in het welzijnswerk?
Wees geduldig en blijf nieuwsgierig. Elk verhaal is uniek, en de straat blijft een dynamische plek. Neem de tijd om mensen en hun verhalen te leren kennen. Het is een continu proces van ontdekken en herontdekken.
Team Welzijn, Gezondheid en Gezin bedankt Ulrik voor dit gesprek.
Elk verhaal is uniek, en de straat blijft een dynamische plek. Neem de tijd om mensen en hun verhalen te leren kennen. Het is een continu proces van ontdekken en herontdekken.