Wijkgezondheidscentrum Noordwijk: werken vanuit een brede kijk op zorg
De Vlaamse Gemeenschapscommissie (VGC) hecht veel belang aan zorg toegankelijk maken voor iedereen. Daarom kende de VGC subsidies toe aan Wijkgezondheidscentrum Noordwijk voor de afwerking van de infrastructuur, de inrichting, de uitrusting en de opstart van het centrum.
Het nieuwe Wijkgezondheidscentrum Noordwijk opende de deuren op 2 september 2024. Een wijkgezondheidscentrum werkt met een forfaitair betaalsysteem: het RIZIV betaalt een vast bedrag per ingeschreven patiënt. Daardoor kunnen buurtbewoners gratis gebruikmaken van laagdrempelige en kwaliteitsvolle eerstelijnszorg.
Paulien van Rijn en Christine Jacobs (VGC) spraken met huisartsen Lieve Vande Putte en Remke Demuynck en met bestuurslid Jan Vandekerckhove, om meer te weten te komen over de werking en de ambities van dit centrum.
“We willen dat iedereen in de buurt zich welkom voelt.”
Wat biedt het Wijkgezondheidscentrum Noordwijk aan?
Lieve: "In ons centrum kunnen mensen terecht voor zorg, er werken drie huisartsen (van wie één in opleiding) en een verpleegkundige. Binnenkort breiden we ons aanbod uit met kinesitherapeuten, psychologen en sociaal werkers. Ons uitgangspunt is samenwerking: we combineren onze expertise om patiënten zo goed mogelijk te helpen."
Remke: "We richten ons niet alleen op de behandeling van ziektes, maar ook op preventie en welzijn. Dat doen we bijvoorbeeld door groepsactiviteiten te organiseren, zoals workshops over gezonde voeding, bewegen en stoppen met roken. We willen dat iedereen in de buurt zich welkom voelt."
Jan: "Daarnaast werken we samen met andere organisaties in de buurt, zoals scholen en sociale initiatieven. Samen bouwen we aan een netwerk dat bijdraagt aan een gezonde en zorgzame buurt. We zijn pas gestart, maar we zijn er trots op dat al meer dan 650 mensen zich hebben ingeschreven."
Welke unieke uitdagingen zien jullie in Brussel?
Remke: "De sociale diversiteit in onze wachtzaal is enorm. We zien mensen van alle leeftijden, culturen en achtergronden. Die diversiteit maakt ons werk boeiend, maar brengt ook uitdagingen met zich mee. Taalbarrières, culturele verschillen en financiële drempels zijn soms hindernissen om mensen naar de juiste zorg te leiden.
Daarnaast is de grootstedelijke context complex. De anonimiteit in de stad en de vele bestuursniveaus bemoeilijken vaak de samenwerking tussen instanties."
Lieve: "Ons werkgebied omvat vijf wijken: Noordwijk, Havenwijk, Oud Laken Oost, Oud Laken West en de Brabantwijk. Voor patiënten uit deze wijken hanteren we geen patiëntenstop. Nederlandstalige patiënten of mensen uit kwetsbare doelgroepen buiten deze zone kunnen zich inschrijven als ze op 15 à 20 minuten fietsafstand wonen."
Wat zou je jongeren aanraden die een carrière in de gezondheidssector overwegen?
Remke: "Als je verder kijkt dan alleen de medische kant en ook oog hebt voor de sociale situatie van mensen, dan voel je je bij ons zeker thuis. We werken in een kleinschalig centrum waar samenwerking vooropstaat. Iedereen kan hier ideeën inbrengen en uitwerken. Daarvoor heb je wel een open houding nodig, omdat we hier geen vast stramien volgen.”
Lieve: “Dat klopt, ons team werkt niet in aparte 'hokjes'. We willen samen nadenken over oplossingen en werken vanuit een brede kijk op zorg. Zo willen we een veilige plek creëren waar iedereen zich gewaardeerd voelt. Ons team weerspiegelt de buurt waarin we werken, met mensen van verschillende achtergronden, leeftijden en ervaringen. Jonge patiënten vinden het bijvoorbeeld fijn om door een jonge arts geholpen te worden, en die keuzevrijheid willen we bieden.”
Wat is jullie toekomstvisie voor gezondheidszorg in Brussel?
Jan: "We willen een voorbeeld zijn van hoe je gezondheidszorg buurtgericht kunt organiseren. Dat betekent dat we niet alleen kijken naar wat individuele patiënten nodig hebben, maar ook samenwerken met buurtorganisaties om de hele wijk gezonder te maken. Samenwerking is daarbij cruciaal."
Jan: "Elke wijk heeft iemand nodig die het netwerk van organisaties coördineert, zoals scholen, sociale initiatieven en zorgverleners. Zo'n coördinator moet de samenwerking versterken. Omdat de Brusselse context complex is, heb je iemand nodig met veel ervaring en de juiste diplomatieke vaardigheden om verschillende partners op één lijn te krijgen. We hopen dat de VGC zulke functies in de toekomst langdurig kan subsidiëren, want dit vraagt tijd."
Lieve en Jan: "We vinden ook dat het concept 'positieve gezondheid' een grote rol moet spelen. Dat betekent dat je vertrekt van wat mensen nodig hebben om zich goed te voelen en actief mee te doen in hun omgeving. Dat sluit aan bij 'buurtgericht werken', waarbij bewoners zelf betrokken worden om problemen in hun wijk op te lossen."
Jan: "Het is belangrijk dat overheden niet alleen kortetermijnprojecten financieren, maar ook investeren in duurzame samenwerkingen. Je hebt jaren nodig om echt te begrijpen hoe een wijk werkt en wat de mensen nodig hebben. Het gaat niet alleen om zorg aanbieden, maar ook om het creëren van een zorgzame buurt."
Jan: "Huisbezoeken blijven daarbij een essentieel onderdeel. Tijdens huisbezoeken zie je hoe mensen leven en wat hun echte noden zijn. Dat is belangrijk, of je nu huisarts bent, maatschappelijk werker of kinesitherapeut.”
Wat is de grootste les die jullie tot nu toe hebben geleerd?
Jan en Lieve: "Als je een idee hebt, leg het op tafel en ga ervoor! De toverformule om iets op te bouwen,is : breng je ideeën in, luister naar wat anderen ervan vinden, en gebruik die input om je idee verder te laten groeien. Zo groeien niet alleen ideeën, maar het versterkt ook het vertrouwen binnen het team.
Ons team wil een omgeving creëren waar ruimte is om dingen te delen en te leren. Door die ruimte te geven, hopen we nog veel mooie projecten te realiseren."
Bedankt Lieve, Remke en Jan voor jullie inzet om zorg toegankelijker te maken voor de bewoners van deze wijken. Jullie visie inspireert en geeft hoop voor de toekomst van gezondheidszorg in Brussel!