Traject Brede Scholen

Brede Scholen zijn geweldig. Ze zetten de schoolpoort open en halen de buurt binnen. Toch kan de manier waarop Brede Scholen in Brussel vandaag georganiseerd zijn nog beter. De VGC startte in 2021 een traject om dat aan te pakken.

Een duurzame verankering en versterking van Brede School in Brussel

Verduurzaming en versterking

Brede Scholen zijn geweldig. Ze zetten de schoolpoort open en halen de buurt binnen. Toch kon de manier waarop Brede Scholen in Brussel tussen 2012-2023 georganiseerd werden, nog beter. De VGC startte in 2021 een traject om dat aan te pakken. Wat kon beter? Een betere samenwerking, meer openheid en heldere afspraken. Precies de fundamenten die in elke afzonderlijke Brede School zo belangrijk zijn.

Wat is een Brede School?

Een Brede School is een duurzame samenwerking tussen verschillende organisaties of verenigingen uit dezelfde buurt, waaronder meerdere scholen. Samen zorgen zij voor een brede leer- en leefomgeving: zowel tijdens de schooluren als in de vrije tijd, net zo goed in de buurt als op school. Brede Scholen vergroten zo de ontwikkelingskansen voor de leerlingen van Nederlandstalige scholen. Bijzondere aandacht gaat daarbij naar kinderen en jongeren in armoede​.

Doel van het traject

De VGC geeft samen met de Brede Scholen zelf vorm aan een ondersteuningsmodel dat duurzaam is en werkt voor iedereen. Zo kunnen we de Brede Scholen in Brussel verankeren, uitbreiden en versterken.

Zo’n hervorming vertrekt van het geloof in het belang van Brede Scholen, en werd ook afgesproken in het Bestuursakkoord 2019-2024, ‘Brussel is wat we delen’.

De situatie tot eind 2023

De Vlaamse Gemeenschap en de VGC subsidieerden tussen 2012 en 2023 29 Brede Scholen. Inhoudelijke ondersteuning kwam van het Onderwijscentrum Brussel (OCB).

In 15 van de 19 Brusselse gemeentes waren Brede Scholen. In 10 gemeentes waren zelfs alle Nederlandstalige scholen verbonden aan een Brede School.

De organisatie van de Brede Scholen verschilde sterk van plek tot plek. Dat had gevolgen voor de bredeschoolcoördinatoren, de werking en het aantal bereikte ketjes.

Er waren verschillende werkgevers voor de coördinatoren:

  • 12 gemeentebesturen
  • 11 scholen
  • Een vzw voor jeugd, een gemeentelijke vzw en een gemeenschapscentrum

Er waren verschillende modellen:

  • Bij een nestmodel werkt één school samen met de buurt
  • Bij een campusmodel speelt de samenwerking zich af op dezelfde campus
  • Bij een webmodel werken meerdere scholen samen met elkaar en met de buurt

Het laatste model telde 22 Brede Scholen, 4 scholen volgden het nestmodel en op 3 plekken werkte het campusmodel.

Uitdagingen en uitgangspunten

We stelden enkele werkpunten vast:

  • Veel kinderen en jongeren werden nog niet bereikt
  • Het opdrachtenkader van een Brede School was niet duidelijk genoeg
  • De werkgevers en statuten van de verschillende coördinatoren Brede School waren onderling te verschillend
  • De betrokkenheid en verankering van de werking van een Brede School binnen de scholen kon soms beter

Het traject om Brede Scholen in Brussel te verduurzamen vertrok van de volgende uitgangspunten:

  • Brede Scholen worden duurzaam en structureel ondersteund
  • Elke school kan op termijn deel uitmaken van een netwerk Brede School
  • Brede Scholen zijn een hefboom voor kinderen en jongeren in kansarmoede
  • Coördinatoren krijgen een meer eenvormig statuut
  • Een helder opdrachtenkader voor Brede School
  • Brede School creëert via een duurzaam netwerk van partners een brede leer- en leefomgeving
  • Brede Scholen zijn netwerken waarvan meerdere scholen deel uitmaken

Brede Scholen werken voor een diversiteit aan leeftijdsgroepen

Hoe zag het traject eruit?

Bij Brede Scholen zijn altijd heel wat personen, organisaties en overheden betrokken. In het traject deden zij op verschillende momenten en op verschillende manieren mee.

Het traject bestond uit drie fases:

  1. Input bevragingen en overlegmomenten met verschillende betrokkenen, waaronder de bredeschoolcoördinatoren, stuurgroepen van de Brede Scholen en werkgevers.
    Bekijk de resultaten van de individuele en groepsenquête.
  2. Verdieping en modelkeuze: gesprekken met doelgroepen van de Brede Scholen; er wordt dieper ingegaan op belangrijke inhoudelijke en organisatorische uitdagingen. Vervolgens werden modellen gesimuleerd en hun impact in kaart gebracht. Een (selectie van) model(len) werd voorgelegd aan het College van de VGC die de uiteindelijke keuze maakte rond het toekomstige model.
    Bekijk de resultaten van de focusgroepen met kinderen, tieners, ouders en leerkrachten over Brede School.
  3. Invoering: afhankelijk van het model dat gekozen werd, was er een periode voorzien voor de invoering. 

Beslissing verduurzaming en versterking Brede School

Tussen 2020 en 2022 had de VGC meer dan 300 betrokkenen bevraagd over de werking en de toekomst van Brede Scholen in Brussel. Op basis van alle input, gesprekken met experten kwamen we eind 2023 tot een beslissing die de uitdagingen aanpakt. De beslissing bestaat uit 7 thema's.

Lees het kader waarbinnen Brede School de komende jaren zal groeien in de beslissing over de verduurzaming en versterking van Brede School (in PDF).

Brede Scholen in Brussel verduurzamen en versterken